Tropienie użytkowe (mantrailing lub tracking) to forma pracy węchowej polegającej na podążaniu psa za zapachem jednego, określonego człowieka. Pies pracujący na śladzie ma potrafić wyeliminować inne zapachy i konsekwentnie koncentrować się tylko na zapachu konkretnej osoby, której właśnie szuka.

Uwielbiam tropienie użytkowe, a Berek oddałby chyba za to duszę. 

Jedyne czego żałuję jeśli chodzi o tropienie z Berkiem to to, że zaczęłam tak późno – Berek miał około 3 lat. Ale odkąd tropimy (z długą przerwą, gdy mieszkaliśmy w Holandii), patrzę na swojego psa trochę inaczej. Patrzę i widzę najpierw psi nos… potem długo nic. A na koniec widzę jego zadek w który zwykle wpatruję się idąc za nim po śladzie. I te mięśnie jak u perszerona. Nie boję się powiedzieć, że pies (a na pewno mój pies) to maszyna do tropienia –  cały jest skonstruowany do tego, żeby węszyć. Kształt Berka, Berka temperament, sposób w jaki się porusza, myśli i postrzega świat jest w całości podporządkowany temu by tropić. Taka rasa.
Berek wcale taki dobry w tropieniu nie jest (o tym więcej następnym razem), ale tropienie jest na pewno jego największa miłością. Mogłabym ćwiczyć z nim agility (próbowałam), obedience, lub frisbee i zapewne dużo dałoby się z nim wypracować, bo jest inteligentnym psem. Jednakże tylko po skończeniu śladu widzę na jego Ryju prawdziwą satysfakcję i dumę :). I z własnej próżności tropienie uwielbiam, bo nie ma nic fajniejszego od szczęśliwego psa.

Tropienie użytkowe ma wiele plusów, ale też ma minusy o których warto pamiętać, jeśli myślicie o rozpoczęciu przygody z mantrailingiem.

Plusy tropienia użytkowego

Buduje pewność siebie u psa – pies na śladzie uczy się podejmować decyzje sam, bez pomocy opiekuna. Większość psów już na początku treningu zaczynają rozumieć, że to one tutaj wykonują najważniejszą część pracy w tym duecie – zaciekle szukają śladu, nie poddają się łatwo, chcą pracować i odnieść sukces.Tropienie bywa pomocne w terapii psów lekowych.Berek, który boi się huku, potrafił skończyć ślad, pomimo salw dobiegających z okolicznego poligonu. Nic nie daje mu aż takiego „kopa” w byciu zarąbistym jak praca na śladzie.

Wzbogaca relację z opiekunem – chociaż na śladzie jedynym zadaniem opiekuna jest nieprzeszkadzanie psu w pracy, to jednak zwierze wie, że człowiek jest na końcu linki i że bierze z nim udział w zajęciu, które jest fajne i satysfakcjonujące. Po odnalezieniu pozoranta niezwykle ważne jest nagrodzenie psa słownie i zaznaczenie, że świetnie się spisał. Niektóre psy lubią uspokajające gładzenie po klatce piersiowej, gdyż praca na śladzie bywa dla psiaka niezwykle emocjonująca.

Uczy skutecznej pracy nosem – tak naprawdę to może być plusem jak i minusem. Wszystkie psy mają świetny węch, ale tropienie użytkowe uczy psa skuteczniej korzystać z nosa. A logiczne jest, że jeśli coś ćwiczymy i zaczyna nam to coraz lepiej wychodzić, to coraz chętniej to robimy… Zwykle pies trenujący mantrailing będzie z większym zaangażowaniem używał nosa. Będzie też umiał poradzić sobie z ewentualnymi trudnościami na śladzie (także na śladzie zwierzyny) takimi jak zakręty, drogi, górki i dołki, gdzie być może pies mniej doświadczony trop by gubił. I dodatkowo, rozwiązanie tropowego rebusa da naszemu psu satysfakcje… Więc gdzie te plusy zapytacie: dokładnie w tym co wspomniałam 🙂 Psy kochają pracować nosem, a zdobywanie umiejętności tropowych daje im wiele radości. Także u psów lękowych, które realizują się w tropieniu, można pracować poprzez skupianie ich uwagi na węszeniu w sytuacjach dla nich trudnych.

Minusy tropienia użytkowego

Uczy samodzielności – przywołanie to podstawa! – pies, który umie i lubi tropić będzie bardziej samodzielny, skuteczniejszy i zacięty w węszeniu. Odwołanie go ze śladu stanie się niezwykle trudne, a wręcz niemożliwe, jeśli nie będziemy ćwiczyć odpowiednio zaciekle skutecznego odwołania. Ja odwołania u Berka nie mam tak przećwiczonego jak powinnam – to znaczy, że jestem w stanie go odwołać w wielu sytuacjach, ale wybicie go z trybu węszenia na śladzie poprzez odwołanie głosowe graniczy często z cudem.
Berek, gdy wchodzi na ślad, nie potrzebuje mojego wsparcia, aż sam nie zadecyduje, że nie potrafi sobie poradzić i zwraca się o pomoc. Jest pewny tego co robi, czuje się z tym dobrze, realizuje się, tak więc powód dla którego miałby przerwać robienia czegoś tak wspaniałego musi być naprawdę ważny. Lub wyuczony 🙂

Wzmacnia ciągnięcie na smyczy – ciągnięcie na smyczy to jest to czego zwykle nienawidzą opiekunowie psów. I nie ma co udawać – tropienie uczy psa, że ciągnięcie się opłaca 😉 Na ślad zakładamy psu wygodne do ciągnięcia szelki, nie korygujemy, gdy ciśnie jak koń pociągowy do przodu po śladzie. Po czym na końcu jesteśmy z tego dumni i go chwalimy. Oczywiście pies wie, że jest „w pracy”, tropienie zaczyna po komendzie i teoretycznie powinien odróżniać moment kiedy szuka pozoranta a kiedy spaceruje po parku na zwykłym spacerze. Realia jednak są inne – trenując tropienie rozbudzamy w psie pasję do węszenia i potem nie powinniśmy dziwić się, że właśnie tym i głównie tym chce zajmować się na spacerach, nawet jeśli musi nas ciągać od jednego krzaczka do drugiego.

Jeśli więc mamy psa, który ma skłonności do ciągnięcia na smyczy, to decydując się na trenowanie tropienia, powinniśmy poświęcić dodatkowy czas na pracę nad luźną smyczą.

Czy warto spróbować tropienia? Uważam, że tak. Wszystko ma swoje plusy i minusy, jednak, gdy jesteśmy ich świadomi to możemy kontrolować minusy ciesząc się tylko dobrymi stronami tropienia. Dla mnie każdy ślad zrobiony z Berkiem to przygoda. Pamiętam jak Berek zignorował kaczki i kota na śladzie. Pamiętam jak zrobił sobie przerwę na kupę i kąpiel. Pamiętam, gdy mijał śpiących Panów Żuli i wędkarzy siedzących w krzakach. Pamiętam, gdy ignorował A., gdy stał na śladzie pozoranta. Pamiętam, gdy Berek gubił trop i prosił mnie o pomoc. Pamiętam, gdy znalazł w lesie miejsca gdzie w nocy spało jakieś zwierze i trawa była pięknie wyleżana- musiała pachnieć niesamowicie, ale Berek tylko powąchał i to zupełnie zignorował. Pamiętam strzały na poligonie koło którego raz tropiłam z Ryjem. Pamiętam tempo pokonywania górek i dołków i te wszystkie razy gdy wylądowałam na tyłku, a pies nawet nie zwolnił. Pamiętam, gdy wlazłam na drzewo i od tamtej pory tropię w okularach ochronnych. Pamiętam tropienie w nocy i jak się wywróciłam na twarz, ale linki nie puściłam. Radość! 🙂
Oczywiście każdy pies tropi inaczej. Fascynujące jest obserwowanie jak pies się uczy, przeżywa nowe rzeczy i ile może mieć z tego radości.
No więc czy warto?
WARTO !

Zdjęcia:
Dogenius.pl
Bavariateam.pl